ایران از تابستان سال جاری به عضویت رسمی بریکس درآمده است.
این نشست با پیشنهاد ایران و با محوریت غزه برگزار شد. ایران در شرایط کنونی تلاش کرده در مسئله فلسطین ابتکار عمل را در دست گیرد.
در بررسیهای انجام شده میتوان گفت رویکردهای دیپلماتیک ایران چه در این نشست و چه در نشست مشترک اجلاس سازمان همکاریهای اسلامی و اتحادیه عرب، از چند منظر قابل تأمل است:
منظر اول اینکه وقایع جنگ غزه منجر به تغییر فاز و انتقال فشار افکار عمومی از ایران به اسرائیل شده است؛ بدان معنا که پروژه امنیتی سازی -که سالها روی ایران سرمایهگذاری شده بود - از کشورمان برداشته شد و این مسئله، فرصت بسیار بسیار مهمی را پیش روی دستگاه دیپلماسی کشورمان قرار داده تا بر اساس منطق منافع ملی حرکت جدیتری داشته باشد و بر همین اساس همکاریهای مختلف و رایزنیهای جدی تری را در دستور کار خود قرار دهند. اینجاست که باید گفت نشستهای دیپلماتیک درباره غزه در عرصه بینالملل اهمیت بسیاری پیدا کرده است.
هرچند نشست اضطراری سازمان همکاریهای اسلامی در ریاض دستاورد خاصی به همراه نداشت، اما فعالیت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و دیدار دکتر رئیسی با بن سلمان و رئیس جمهور مصر هم از جمله فرصتهایی است که برای ایران بهوجود آمد. نشست بریکس نیز از این مسئله مستثنا نیست.
فرصت کنونی نیز از یک سو برای افزایش فعالیتهای دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران فرصت مغتنمی است و از سوی دیگر فرصتی برای هماهنگسازی فشارهای قدرتهای اقتصادی بزرگ عضو بریکس، بر رژیم صهیونیستی است. کشورهای بریکس کشورهای مهمی هستند که عمدتاً روابط میانهای با رژیم صهیونیستی دارند و افزایش این فشارها، برای اتخاذ موضعگیری جدی روی مسئله فلسطین میتواند به افزایش فشار بر رژیم صهیونیستی منجر شود که افزایش فشار دیپلماتیک روسیه و چین نیز مهم تلقی میشود.
همچنین مهمترین دستاورد ایران در این نشست متمایل کردن هند به جبهه ضداسرائیل بود.
اما اینکه در عمل، چه میزان این حرکتهای دیپلماتیک بر میدان غزه، تأثیر جدی خواهد داشت، تقریرکننده این سطور به عنوان یک رئالیست، معتقد است تأثیر جدی بر میدان غزه نخواهد داشت. اگر هم تأثیرگذار باشد میزان اثربخشی آن، بسیار بسیار کم و غیر مستقیم است. البته این مسئله بدان معنا نیست که ما دست روی دست بگذاریم و بیتفاوت بنشینیم! بلکه ما باید تمام تلاش دیپلماتیک خود را برای تفوق موضع خود داشته و از این فرصت پیش آمده، کمال استفاده را ببریم. این فرصت بهتازگی برای کشورمان مهیا شده است. سالها بود نشستهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی و علیه ایران شیعی - وبه ادعای آنها بزرگترین کشور حامی تروریسم – برگزار میشد، اما اکنون ما در جایگاه طلبکار ایستادهایم و باید از این فرصت کمال استفاده را برای فشار بیشتر بر رژیم صهیونیستی داشت.
اگر بتوانیم کشورهایی را که سالها علیه ما مواضع دیپلماتیک گرفتهاند با خود همسو کنیم، بزرگترین برد برای ما رقم خواهد خورد. بنابراین ما باید هرچه بیشتر فشارهای بینالمللی بر رژیم صهیونیستی را همسو با منافع ملی خود افزایش دهیم و از شرایط موجود استفاده بهینه را داشته باشیم.
نظر شما